พระจูฬปันถกเถระ

สิ่งที่น่าขยะแขยงน่าเกลียดน่าชัง มันคือราคะ โทสะ โมหะ ถ้ามีใครคนใดคนหนึ่งสามารถนำรูปราคะ โทสะ โมหะออกมาให้ดูได้ มันจะน่าเกลียดน่าขยะแขยงมากที่สุดในโลก เป็นธุลี (เศษขยะน่าขยะแขยง) ที่ยิ่งกว่าเศษธุลี ราคะ โทสะ โมหะ ถ้าเข้าไปครอบงำจิตใจของใครคนใดคนหนึ่งเข้าแล้ว แม้คนคนนั้นจะฉลาด ก็กลายเป็นคนโง่ได้ ต่อให้เก่งก็กลายเป็นคนบื้อได้ เพราะราคะ โทสะ โมหะที่มันคอยรัดรึง

มีเรื่องของภิกษุรูปหนึ่งชื่อ พระจูฬปันถก ที่เมื่อก่อนเป็นผู้ที่ฉลาดหลักแหลมอย่างมาก แต่ด้วยราคะ โทสะ โมหะที่กลุ้มรุม ทำให้คำพูดไม่กี่คำก็จำไม่ได้ แต่ด้วยพระพุทธเจ้าทรงมีเมตตามากจึงช่วยอุปการะให้พ้นจากอำนาจ ราคะ โทสะ โมหะ นี้ได้